Bescherm Nederlanders tegen vervuiling door de industrie

De industrie in Nederland heeft door schadelijke uitstoot grote impact op de gezondheid en leefomgeving van mensen. Omwonenden en werknemers hebben ernstige gezondheidsklachten en hogere zorgkosten én de uitstoot veroorzaakt schade aan de natuur.

Vandaag doen omwonenden, waaronder Adem Vrij aan het IJ, gezondheids- en maatschappelijke organisaties, van Gezondheid op 1 en Natuur & Milieu tot KWF Kankerbestrijding en Longfonds, een gezamenlijke oproep aan de politiek om dit probleem aan te pakken: ‘Mensen hebben ernstige last van de industrie. De overheid móet actie ondernemen om ons en onze natuur beschermen.’ De organisaties bieden de oproep om vijf concrete maatregelen aan Tweede Kamerleden aan op dinsdag 9 december.

Omwonenden met ernstige zorgen
Thijs (41) uit Amsterdam Noord heeft te maken met de stankoverlast en zoutzuur-uitstoot van de verouderde fabriek van ICL Fertilizers. “Het beneemt je letterlijk de adem. Als de wind ‘verkeerd’ staat wordt mijn vriendin er ‘s nachts wakker van. De ramen moeten dan dicht om ervoor te zorgen dat de slaapkamer niet naar de uitstoot van de fabriek stinkt. Overdag moeten we soms eerst een kilometer lopen met de kinderwagen om uit de stank te komen.”

Miljardenschade
De ondertekenaars vragen met de oproep vandaag aan de politiek aandacht voor het recht op schone lucht, schoon water en een gezonde bodem. Het huidige systeem van vergunningen en handhaving schiet tekort. Normen sluiten niet aan bij de nieuwste inzichten, toezicht is te beperkt en metingen zijn vaak afhankelijk van de industrie zelf. De maatschappelijke schade loopt in de miljarden, blijkt uit onder meer onderzoek van Natuur & Milieu zelf, terwijl de veroorzakers die rekening niet betalen.

Directeur Marjolein Demmers van Natuur & Milieu: “We kunnen niet langer accepteren dat Nederlanders en onze natuur last hebben van vervuiling die te voorkomen is. De formerende partijen hebben nu de kans om gezondheid écht centraal te zetten.” Antoinette Verbrugge van Gezondheid op 1: “Omwonenden wachten al jaren op bescherming. Wij hebben een eenvoudig en duidelijk uitgangspunt: gif hoort niet in onze leefomgeving.”

Voorkomen beter dan genezen
Om Nederlanders echt te beschermen moet vervuiling bij de bron worden aangepakt. Heldere regels en ambitieuze normen zorgen bovendien voor innovatie en moderne, schone productie. Dat is goed voor onze gezondheid én voor een toekomstbestendige economie. Natuur & Milieu en partners roepen de formerende partijen op om gezondheid en leefomgeving een centrale plaats te geven in het nieuwe regeerakkoord.

Vijf concrete maatregelen
De omwonenden en organisaties vragen met spoed om:

1. Sterker toezicht en handhaving: structureel 100 miljoen euro extra voor omgevingsdiensten, zodat regels worden nageleefd en omwonenden beschermd worden.
2. Betere en onafhankelijke metingen: real-time, fijnmazig en aangevuld met biomonitoring om de echte impact op mens en dier te kunnen beoordelen.
3. Aangescherpte emissienormen: gebaseerd op de nieuwste wetenschap en WHO-adviezen, zodat iedereen in Nederland kan rekenen op een gezonde leefomgeving.
4. Bescherming tegen giftige stoffen: werk aan een Europees verbod én neem in Nederland direct maatregelen voor risicosectoren.
5. Een volwaardige plek voor milieu binnen de overheid: een zelfstandig (deel)ministerie dat gezondheid en leefomgeving stevig verankert in beleid en besluitvorming.

Minitentoonstelling
Op 9 december is rondom de overhandiging van de oproep ook een minitentoonstelling met levensgrote portretfoto’s van omwonenden van industrie te zien in en voor de Tweede Kamer, waaronder Thijs uit Amsterdam Noord die onder de rook van de verouderde kunstmestfabriek ICL Fertilizers woont. De tentoonstelling laat zien wat vervuiling in het leven van mensen doet. De verhalen zijn hier online te vinden.